Geriatra u seniorów
Dużym zainteresowaniem słuchaczy tomaszowskiej Filii Uniwersytetu Trzeciego Wieku cieszyło się spotkanie z lekarzem geriatrą Tomaszem Oleszczukiem, które w dniu 30 marca odbyło się w sali konferencyjnej Urzędu Miasta.
Lekarz tej rzadkiej jeszcze u nas specjalności - w Polsce jest ich zaledwie ok. 200, przedstawił pojęcie gerontologii jako interdyscyplinarnej nauki o przyczynach i skutkach starzenia się oraz geriatrii zajmującej się chorobami ludzi w wieku podeszłym i starszym.
Wykładowca mówił o starzeniu się jako naturalnym, długoletnim i nieodwracalnym procesem fizjologicznym, zachodzącym w każdym żywym organizmie, a proces ten rozpoczyna się już w wieku średnim człowieka i z upływem czasu nasila się o wartość 1% na rok. Naszych seniorów może pocieszyć powiedzenie Beniamina Franklina, że "nie starzeje się ten, kto na to nie ma czasu". Tak więc starzenie się to nie choroba, lecz pewien etap życia.
Starzenie się przebiega w trzech płaszczyznach: biologicznej, psychologicznej i społeczno-socjalnej, a przyczyny tego procesu uwarunkowane są genetycznie, metabolicznie i osobniczo. Uzależnione są od konkretnego środowiska i stylu życia, warunków socjalno - społecznych i aktywności społecznej oraz obciążeń psychicznych i stresów. Wykładowca zwrócił uwagę na pacjentów lekarzy geriatrów. Są to zazwyczaj ludzie po 60 roku życia, uskarżający się na szereg chorób dotyczących wielu narządów, zwykle leczeni przez wielu lekarzy specjalistów i to w dodatku ordynujących bez wzajemnej koordynacji. Z akceptacją słuchaczy spotkało się zaprezentowanie celów geriatrii, którymi są: poprawa jakości życia seniorów, zapewnienie im możliwości długotrwałej niezależności i samodzielności w miejscu zamieszkania, aktywności fizycznej i społecznej, wczesne wykrywanie i leczenie chorób oraz wspomaganie działalności opiekuńczej seniorom, także w ostatnim okresie życia chorego. Na tle tych zadań prelegent zarysował sylwetkę lekarza geriatry jako specjalisty łączącego w sobie wiele innych specjalności, co pozwala mu na holistyczne, czyli całościowe podejście i leczenie pacjenta.
Warto zauważyć, że geriatria jest u nas w kraju bardzo młodą specjalnością i liczy sobie zaledwie 20-30 lat. Uwzględniając fakt szybkiego starzenia się społeczeństwa - w 2020 r. liczba Polaków powyżej sześćdziesiątki osiągnie ok. 23% populacji społeczeństwa, czyli 8 mln osób - geriatria i geriatrzy okażą się wówczas cenną i poszukiwaną specjalnością, wzrośnie ich rola i zapotrzebowanie w całokształcie opieki medycznej.
T. Oleszczuk szczególnie dużo uwagi poświęcił chorobom wieku starczego, wymieniając tu osteoporozę, upadki z zaburzeniem równowagi, otępienie, depresję, odleżyny, zaburzenia funkcjonowania zmysłów, zespoły jatrogenne, zaburzenia funkcjonowania zwieraczy i unieruchomienia. Choroby wieku starczego rzutują wprost na osiąganą długość życia seniorów, a wyeliminowanie tych przypadłości owocowałoby wydłużeniem egzystencji osób starszych przeciętnie o 10 lat. Aktualne statystyki podają, że w naszym społeczeństwie obserwuje się wydłużenie życia pań do 79 lat, a panów do 71 lat. Niewątpliwie ten wiek byłby jeszcze bardziej zaawansowany, gdyby zamiast dwu oddziałów geriatrycznych funkcjonujących obecnie na terenie województwa lubelskiego, było ich więcej. Być może w roku 2012 starania o zorganizowanie takiego oddziału lub kilku wydzielonych na ten cel łóżek, zostaną uwieńczone powodzeniem i tomaszowski szpital będzie mieć możliwość leczenia geriatrycznego osób starszych. Na pociechę prelegent stwierdził, że seniorzy powinni przyjąć pozytywny stosunek do procesu starzenia się, gdyż ludzie podchodzących do tego z dystansem, jako do naturalnego zjawiska upływu lat, są młodsi od tych, którzy za wszelką cenę chcą zachować młodość. Nie ma także wątpliwości co do tego, że wartość naszego życia nie polega bynajmniej na uzyskiwaniu długowieczności za wszelką cenę, bo jego wartość mierzy się jego intensywnością, atrakcyjnością, bogactwem przeżyć i wrażeń.
W wypowiedziach, które miały miejsce po zakończeniu prelekcji zwrócono uwagę, że prelegent przybliżył słuchaczom bardzo wiele ważnych i bliskich im problemów, o zasadniczym znaczeniu dla utrzymania poziomu życia, komfortu i jego jakości. Pytano lekarza T. Oleszczuka, kiedy rozpocznie funkcjonowanie oddział geriatryczny w Tomaszowie, i kiedy można będzie zgłaszać się po porady do lekarza tej specjalności. Proponowano również kontynuowanie całego cyklu spotkań, celem bardziej szczegółowego zapoznania się z zagadnieniami z zakresu geriatrii. Po podziękowaniach złożonych wykładowcy przez dziekan UTW Jadwigę Skawińską i przedstawicieli Zarządu Uniwersytetu, dyskutowano nad programem planowanej wycieczki do Warszawy oraz udzielono informacji o kolejnym spotkaniu słuchaczy z psychologiem.
wed
Fot.:
Zbigniew Skawiński
